شبکۀ جوانان برای تغییر، خواهان ۳۵٪ تغییر شده اند
۱۱ قوس (آذر) ۱۳۹۳
آیا دستاوردها ، تحول درونی و گزینش جوانان در حکومت کم رنگ بوده است که شبکۀ جوانان برای تغییر، خواهان ۳۵٪ تغییر شده اند؟
افغانستان کشوریست که با پشت سر نهادن فراز و نشیب های سیاسی در دهه های اخیر تا الحال ، جنگ های خانمان سوز ، مهاجرت های داخلی و خارجی ، کمبود سطح سواد ، عدم مصئونیت ، کاهش معیارهای زندگی مفید ، عدم استاندارد های اقتصادی و پستی ها و بلندی های سیاسی با امواج گوناگونی از چالش ها و نابسامانی ها پنجه نرم کرده است . تنها راه برون رفت از این معضلات در دستان جوانان این مرز وبوم میباشد که با استفاده از کارویژه های جامعه مدنی که از مشخصه های دولت های دموکراتیک میباشد به تغییر مسیر برای تغییر وضعیت موجود به وضعیت مطلوب قرار دارد.
واژه جوان در لغت تداعىكننده توانايى، بالندگى، اقتدار، سلامتى، شادابى، سرور، سرزندگى، حركت، فعاليت، جنب و جوش، خروش، جوشش، صداقت و احساسات و قطارى از اين واژههاى زنده است. جوانی دورانی است که در آن انسان میتواند به اوج شکوفائی خود دست پیدا کند. دورانی است که ضمینه‌ی کشف استعداد ها و بارور شدن آنها فراهم است. و جوان در این دوران آیندهی مادی و معنوی خود را مشخص میکند. لذا میتوان، دوران جوانی را، دورانی بسیار حساس و مهم واساسی دانست.دوران نوجوانی و جوانی، دوران حساس و سرنوشت ساز و تعیین کننده ی شخصیت فرد است و در بخش جامعه مدنی نیز میتوان گفت :جامعه مدنی شامل تمام نهادهایی می شود که همه مستقل ازحکومت فعالیت می کنند ونه تنهاازفشارحکومت آزاد بوده ، بلکه عاملی برای فشار مردم بر حکومت نیزاند. سازمان های اجتماعی، اتحادیه ها، موسسات و دیگر نهادهای مستقل که در عرصه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و عام المنفعه فعالیت می کنند، همه در مجموع جامعه مدنی را تشکیل می دهند. جامعه مدنی یک نهادی است که از مجموع نهاد های مستقل مدنی تشکیل می شود.
تمدن جدید به انسان حقوق و آزادی های را قایل است اما این حقوق و آزادی ها باید از قوه به فعل در آیند. انسان اگر از آزادی ها و حقوق بهره مند باشد. اما امکانی برای به فعلیت درآوردن حقوق و آزادی هایش نداشته باشد، در واقع با حقوق و آزادی هایش قدرت عمل نخواهد داشت. جامعه مدنی حقوق و آزادی ها مردم را به فعلیت در می آورد.
تعدد نهاد های مدنی درجامعه بازکننده تنوع و تعدد فعالیت های مدنی انسان های متمدن آن جامعه است. انسان متمدن عرصه فعالیت هایش به مراتب وسیع تر، گونه گون تر و متکثرتر از انسان نامتمدن است. تکامل تمدن تا عصرحقوق و آزادی های مدنی، تنوع فعالیت ها و مسوولیت های انسان متمدن را نیزخلق کرد. تکنالوژی، رشد قابل ملاحظه علوم، تخصص، تولیدات تکنالوژیک، رشد وسیع رسانه های خبری، سکتورهای متعدد و مختلف تولیدی . . . در مجموع روابط سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جوامع متمدن را پیچیده ساخت. یکی از ویژگی های جوامع آزاد ، برخلاف جوامع بسته ، پیچیده گی روابط آنهاست . درجوامع بسته، فعالیت های اجتماعی محدود اند، اما درجوامع آزاد فعالیت های اجتماعی نه تنها گسترده، بلکه متنوع و متکثراست درجوامع بسته منابع قدرت نهایت محدود اند، اما در جوامع آزاد، تکثر منابع قدرت به ملاحظه می رسد. بنا برین، جامعه مدنی اصلی است که برمبنای پلورالیزم یا تکثرمنابع قدرت درجوامع متمدن خلق شده است.
در این میان چند ویژگی استثنایی به صورت عموم در جامعه مدنی افغانستان که در بعضی به صورت کم رنگ و در بعضی به صورت پر رنگ دیده میشود که آن را نمونه ساخته است .
1. شرکت کنندگان بحث های مدنی و آنان که نام فعال مدنی را یدک می کشند، از نگاه تحصیلی غالبا علوم سیاسی، روابط بین الملل، حقوق بین الملل خوانده اند و می خوانند و مسلما اهداف سیاسی بلندمدت نیز دارند.
2. شرکت کنندگان و هماهنگ کنندگان حرکت های کوچک مدنی یا غالبا در یک نهاد سیاسی عضویت دارند، یا خود را سیاستمدار می خوانند و یا رویای نامزد شدن در پارلمان، شورای ولایتی در سر می پرورانند .
3. در هیچ حرکت مدنی نسبتا گسترده حضور چهره های سیاسی به عنوان اعتراض کننده (از خیمه زدن و پیوستن به صفوف ناراضیان گرفته تا اعلام حمایت از یک حرکت مدنی) همیشه کم رنگ بوده است که خود خلاف اصول فعالیت مدنی است.
4. فعالیت جامعه مدنی خلاصه شده است به اهدای خون، خیمه زدن، راهپیمایی کردن و لابی . دست کم باید کتاب جین شارپ ، پدر فعالیت مدنی در آمریکا را باید مطالعه کرد تا با 194 روش اعتراض مدنی آشنایی پیدا کرد. لابی مختص جهان سیاست است.
5. ملاقاتگاه دوستانه. در حرکت مدنی امروز، که به وضوح در آن به چشم می آمد، چهره های حاضر همان هایی بودند که همیشه در چنین برنامه هایی شرکت دارند، کمتر فرد تازه ای دیده می شد. دوستان کنار هم می آیند تا همدیگر را ببینند و عکس های یادگاری بگیرند.
6. قوم محوری. جامعه مدنی با واکنش اش در برابر این قانون جدید چون گذشته ثابت کرد که جامعه مدنی ما قوم محوری است. اکثر شرکت کنندگان این حرکت از یک قوم بود، قومی که ادعای مدنی تر بودن دارد.
یکی از این حرکت های جوان به نام شبکه فعالان جوان برای اصلاح و تغییر متشکل از چهل و یک سازمان و نهادهای مدنی فعال جوانان است که در کنار دیگر نهادهای مدنی در کشور فعالیت دارندکه اکثریت جوانانی هستند که در عرصه های سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی فعالیت هایی را داشته اند . این نهاد طرحی را به روی دست دارند که میتوان از دستاوردهای جوانان عزیز افغانستان میباشد که قابل قدر بوده و در تسریع روند فعالیت جوانان گامی مهم میتوان ارزیابی کرد و بنده پیشنهادات و انتقاداتی که بر اذهان اکثریت جوانان نقش بسته است برجسته سازم و امیدوارم برای متولیان طرح مفید واقع گردد :
بررسی اجمالی از طرح ، اهداف و دو نشست مشورتی این نهاد تحت نام 35% را به چند بخش کتبی و نوشتاری ، عملیاتی و اجرایی ، سازماندهی و پیش بینی با روشنی انداختن بالای هر کدام صورت گرفته است.
1: ضعف روابط عمومی :
این نهاد با ارسال تصاویر محدود از اشخاص مشخص ، جملاتی کوتاه آرمانی وهمچنین لوگو های گوناگون در فضای مجازی غوغایی از مبهم گرایی را به راه انداخته اند و کاربران فضای مجازی در مورد حرکت 35% هیچگونه معلومات ندارند .
باید خاطر نشان ساخت که ارتباط عامه مجموعه‌ای از اقدامات و کوششهای حساب‌شده‌ای است که هر سازمان و نهادی برای برقراری ارتباط موثر و هدفمند با گروه‌های مردمی در ارتباطند انجام میدهد.
ارتباط عامه ، کار روبه‌رو شدن یک سازمان یا نهاد را با مخاطبانش از طریق پرداختن به موضوعات و مطالب و اخباری انجام میدهد که به منافع مشترکشان مربوط است. کار ارتباط عامه میتواند برای ساختن روابط تفاهم‌آمیز با عموم مردم به کاررود.تقریباً هر سازمانی یا نهادی که با افکار عمومی سر و کار دارد و نیازمند تصویر روشنی از خود نزد آن است، گونه‌ای از روابط عمومی را به خدمت میگیرد. تنها با پست کردن چند جمله مشابه از سوی کاربران متعدد نمیتوان تصویری در ذهن ها تجسم کرد.
2: عدم ویراستاری:
زمانی که متن طرح پیشنهادی مطالعه گردد میتوان در آن اشتباهات املایی و انشایی را به فربهی دید که علایم نشانه گذاری ، تسلسل جملات پی همدیگر، طراحی متن و ... مشکلات متعدد به راحتی از دید هر خواننده قابل شناسایی است .انشاء فرزند اندیشه است و فعالیت ذهنی بسیار پیچیده ای که به مراتب از خواندن دشوارتر است. نوشتن در گرو خلاقیت ذهنی و مستلزم تخیل و تفکر و رشد و فهم آدمی است و نیز مهارت املا نویسی به معنای توانایی جانشین کردن صحیح صورت نوشتاری حروف ، کلمات و جمله ها به جای صورت آوایی آنهاست و بدیهی است نوشتاری که با غلط های املایی همراه باشد ارتباط زبانی میان افراد جامعه به خوبی برقرار نمی شود بنابراین لزوم توجه به این درس کاملا درست است. بدین ملحوظ برای تداعی اهداف و شناساندن خود به املا و انشاء نیاز مبرم دیده میشود .
3 : عدم تعریفی دقیق از حرکت 35% تغییر در طرح :
در بحث از نظریه گفتمان یادی شده است . گفتمانی یاد شده در متن حاضر ، نمیتواند هدف باشد و اگر هدف باشد باید توسط دال مرکزی ، دال های شناور را معنا بخشد که در این طرح اینگونه نیست . فضای ذهنی و روانیِ مسلّط و زبان خاصی که مردم در یک ودوره ی خاص با آن سخن می گویند، گفتمان نام دارد و ضرورتِ شناختِ آن برای اصلاح و تغییر و یا فعالیت در چهارچوب آن، انکارناپذیر و غیرقابل اجتناب است.
گفتمان یا دیسکورس، تداعی کننده ی دیالتیک، عقل و یا سیستم نیز، هست. در نظرات میشل فوکو که میتوان از او به عنوان بنیانگذار تحلیل گفتمانی یاد کرد اظهار میکند که در تحلیل گفتمان مجموعه شرايط اجتماعي ، زمينه وقوع متن يا نوشتار ، گفتار ، ارتباطات غيركلامي و رابطه ساختار و واژه ها در گزاره ای کلی نگریسته میشود. واژه ها هر کدام به تنهایی مفهوم خاص خود را دارا میباشد اما در شرایط وقوع در شرایط گفتمانی با در نظر داشت به معانی مرکزی ، معنا پیدا میکند . در طرح موجوده هیچ گونه معنا بخشی بر اساس گفتمان انتقال مدیریت سیاسی به جوانان در زیر مجموعه مشاهده نمیشود تا بتوان این بحث را گفتمانی نامید و از منظر سیاسی به تحلیل گفتمانی یاد کرد.
عدم بیان مساله و نقشه راه :
در این طرح هیچگونه مساله کلی و مبهم دیده نمی شود تا بتوان به فرضیه سازی دست زد و برای اثبات و ابطال آن تلاش ورزید تا بتوان آن مجهول مورد نظر را بر اساس حرکت ها به معلوم بودن رساند . در یک بیان سریع و روشن می توانیم بگوییم که مسئله هنگامی بروز می کند که افراد درکشان از موقعیتی به نحوی است که تصور می کنند راه بهتری برای آن موقعیت وجود دارد. به عبارتی مسئله به نحوه ادراک فرد از واقعیت ساخته می شود. بنابراین افراد مختلف می توانند مسائل متعددی را شناسایی و بیان کنند. این افراد ممکن است در آن موقعیت ذینفع باشند و یا اینکه ذینفع نباشند و در مورد طرح نیز ساده ترین تعریف این است که طرح را مجموعه ای از نقشه مسیر راه دانست. طرح میتواند مسئولین و اشتراک کنندگان را از سردرگمی و به بیراهه رفتن در رسیدن به اهداف حفظ کند. یک طراح مجرب برای حصول توفیق قبل از هر چیز باید جنبه های مختلف را درنظرگرفته ودر باره جزئیات هریک ازجنبه های موردبررسی از منابع مختلف ومورداطمینان مطلع گردد.او باید بداند که چه طرحی را مورد بررسی قرار میدهد و برای رسیدن به اهداف ترسیم شده ، موضوع مورد نظر را دقیق وکامل تحلیل نماید. اهداف متکثر و ضعیفی که در این طرح گنجانده شده است خود نشان از گنگ بودن میکند. باید روی یک مساله سیاسی ، اجتماعی یا فرهنگی تمرکز گردد تا بتوان به راحتی موضوع را مورد بررسی قرار داد و درنشست ها به یک نتیجه رسید و آن را به دولت با تمامی چالش ها و راهکارها پیشنهاد داد و اشتراک کنندگان جلسات مشورتی از گمراهی و بیراهه رفتن نجات یافته و از ضیاع وقت جلو گیری گردد. ما نمیتوانیم با نوشتن چند جمله شروع به نظرخواهی در زمینه های متفاوت باشیم و افکار دیگران را برای جلسات بعدی هدف قرار دهیم . امید وارم به اصل موضوع پی برده باشید که تکثر در اهداف ، عاملی در ناکامی است و نمیتوان هر موضوعی را هدف خود قرار داد و باید بر اساس برد و دامنه تاثیر گذاری قدم برداشت . توماس كارلايل مىنويسد: آدمى كه نمىداند به كجا مىرود نسبت به هر بادى كه مىوزد موافق است
عدف شفافیت منابع :
وقتی ما از منابع یاد میکنیم منابع مالی ، سیاسی و ... را در بر میگیرد و بحث ما بیشتر منابع مالی میباشد . مدیریت منابع مالي مهمترين و حساس ترين بخش يك نهاد جامعه مدنی است که در مورد نیز متوجه ارتباط عامه میشود و باید همیشه در مورد وضاحت بخشید. در كشورهاي توسعه‌يافته، جامعه مدنی ، منابع مالي گسترده‌اي دارند؛ فروش نشریات، جذب آگهي، کمک های دولتي كه در برخي كشورهاي پيشرفته از محل بيت‌المال تأمين مي‌شود، كمك‌هاي برخي مؤسسات، فعاليت‌هاي اقتصادي (از محدود تا گسترده)، برگزاري دوره‌هاي آموزشي و انجام پروژه‌هاي پژوهشي، از جمله اين منابع است.در اینجا منابع مالی جهت ریزرف مکان هایی برای اشتراک کنندگان و تهیه مواد پذیرایی نیز خود سوالی را در اذهان ایجاد میکند که این ابهام گونگی هویداست که مصارف این نشست ها را از چه مجرایی پرداخته میشود.
عدم راهکارهای کارا و موثر :
راهکار کمه ای ترکیبی از راه و کار است که این واژه به مفهوم راه حل ، پاسخ ، جواب ، شیوه نامه و روش حل مشکل است. ما تا وقتی نتوانیم مشکل را شناسایی کنیم نمیتوانیم راهکار ارائه دهیم.راهکار برای حل مشکل است نه برای اینکه ما بتوانیم از بر حکومت فشار وارد کنیم . در قسمت راهکار مثلا جمع آوری امضا و همایش راهکار نیست بلکه باید راهکارهای علمی برای برون رفت از این مشکل را به صورت مکتوب در طی مراسم رسمی به دولت ارائه نمود و در صورت عملی نشدن آن به حرکت های فراگیر و منطقی دست یازید. ما در بیان مساله ، ترسیم طرح حرکت و ایجاد راهکار همگی باید دقت داشته باشیم زیرا یکی به دیگری وابسته و عامل قوت دیگری است . اگر هدف ما از راهکار شناساندن اشخاص به رده های حکومتی و مقامات است ، پیامدی را در پی نخواهد داشت .
به دیگران بفرستید
دیدگاه ها در بارۀ این نوشته
محراب الدین شیرزاد